Mond branden wat is dat eigenlijk?

Mond branden is bizar

Mondbranden: behoorlijk bizar! De tandarts weet het niet. De huisarts weet het niet. De neuroloog weet het ook niet. Misschien de psychiater? Nee, mond branden is een echte organische afwijking van hele kleine zenuwen in de mond.

Een patient van mij kwam en vertelde het volgende: Dokter ik denk dat ik gek wordt. Het lijkt wel of mijn mond de hele dag in brand staat. Toch heb ik voldoende speeksel. Hoe kan dat nou???

Omdat ik vrij vaak hierover vragen krijg het volgende.

Burning mouth syndrome (BMS) of mondbrand is een aandoening die wordt gekenmerkt door chronische pijn en verbranding in de tong en de mondholte, in afwezigheid van duidelijke oorzaken.

Het is een zeldzaam syndroom waarvan wordt aangenomen dat het in ongeveer 1% -5% voorkomt, terwijl de leeftijd bij aanvang ongeveer 30 jaar is en postmenopauzale vrouwen vaker worden getroffen dan mannen.

Oorzaken mondbranden en behandeling

Oorzakelijke factoren worden beschouwd als lokale (tand ziekten, bacteriële schimmelinfecties, speekselklieraandoeningen), systemische ziekten (vitamine tekorten, diabetes, schildklierziekte, syndroom van Sjögren), psychiatrische (depressie, angst, obsessief-compulsieve stoornis), terwijl er zijn ook primaire vormen die geen oorzaak hebben.

De huidige kennis stelt dat mondbranden behoort tot de zogenaamde perifere neuropathieën.1

De International Headache Society identificeert het als "een intraorale branderig gevoel waarvoor geen medische of tandheelkundige oorzaak kan worden gevonden."

Weinig geneesmiddelen onderzicht bij mondbranden

Er zijn nog maar weinig geneesmiddelenonderzoeken uitgevoerd. Gabapentine en pregabaline worden gebruikt met een onduidelijk effect. Dit zijn GABA-analoge anticonvulsiva, ook efficiënt in de behandeling van perifere neuropathieën. Orale behandeling met clonazepam was ooit gunstig bij mondbranden. De werkzaamheid van antidepressiva is nog steeds een dingetje (controversieel).

PEA-opt bij mondbranden

Palmitoylethanolamide (PEA-opt, PEA-um)  is al eerder gebruikt bij mondbrand. Het is een licaamseigen herstellend molecule die veel voorkomt in dierlijke en plantaardige weefsels. Het heeft een structuur die lijkt op stoffen die door het lichaam worden geproduceerd om de schade te herstellen die wordt veroorzaakt door verschillende pathologische situaties. Dat is dankzij hun antioxiderende, immunosuppressieve, ontstekingsremmende en pijnstillende werking. P

EA is effectief gebleken bij neuropathische aandoeningen en bij migraine, zoals aangetoond door de vele onderzoeken.

Nieuw is de beschrijving van een voorbeeld van een 60-jarige patiënt die 1 jaar lang problemen had met ernstige mondbrand. De artsen probeerden PEA samen met gabapentine, waardoor er een dramatische verbetering van de mondpijn werd bereikt!

Het geval van mondbranden behandeld met PEA

Een 60-jarige man, die 1 jaar aan mondbranden leed, vertoonde pijn aan de punt van de tong, die zich uitstrekte tot de hele tong en in de mondholte. De pijn was geassocieerd met verbranding, niet afhankelijk van maaltijden, de intensiteit was ernstig en de afleveringen hadden een initiële frequentie van 2-3 per maand, die ongeveer 2-3 uur per dag duurde. Veranderingen van smaak waren afwezig.

Laboratoriumtests lieten normale resultaten zien, omdat geen van de parameters was veranderd, zowel infectief als systemisch. De onderzoeken van de tanden en de mond waren normaal. Onderzoeken van speekselklieren vertoonden normale resultaten. Hersenen-CT, MRI en angio-MRI waren onopvallend. De Hamilton Depression Rating Scale (HDRS) vertoonde geen tekenen van depressie, met een score van 6 (normaliteitsbereik 0-7).

Gedurende ongeveer een jaar nam de patiënt topiramaat in een dagelijkse dosis van 100 mg en paroxetine in een dosis van 10 mg per dag. Ze waren niet effectief en daarom werd hij behandeld met gabapentine. Dit werd toegediend in een orale dosis van 400 mg driemaal daags, maar het resultaat was niet bevredigend, omdat de pijnstilling nog steeds 2-3 keer per maand plaatsvond, bijna gestaag, waardoor de intensiteit en de duur van elke episode iets afnamen.

De auteurs hebben dus, naast het gabapentine, PEA toegediend in een dag dosis van 1200 mg. Ze  hebben de werkzaamheid gevolgd met behulp van de Visual Analog-schaal (VAS). De beginscore was 8-9!

Na 1 maand verbeterden de symptomen, waardoor de frequentie van episoden afnam van 3 naar 2, en de VAS-score was 7.

Twee maanden later verbeterde de pijnverbranding verder met de reductie van episoden tot één en een VAS-score van 6. Na 3 maanden, was er één episode van een halfuur en een VAS van 5. Er werden geen bijwerkingen gemeld.

We raden aan om uitsluitend een PEA preparaat te gebruiken waarvan aangetoond is dat het in het bloed komt: PEA-um (het Italiaanse preparaat) of PEA-opt (het Nederlandse PeaPure of PeaPlex).

Literatuur over mondbranden en PEA

Chirchiglia D, Chirchiglia P, Marotta R, Gallelli L. Add-on administration of ultramicronized palmitoylethanolamide in the treatment of new-onset burning mouth syndrome. Int Med Case Rep J. 2019 Feb 15;12:39-42. doi: 10.2147/IMCRJ.S194403. eCollection 2019.
Literatuur

1. Schatton R, Riechelmann H. Burning mouth syndrome. Laryngorhinootologie. 2007;86(6):454–460.quiz 461–462. German. [PubMed] [Google Scholar]

2. Headache Classification Committee of the International Headache Society (IHS) The International Classification of Headache Disorders. 3rd edn. Cephalalgia. 2018;38(1):1–211. [PubMed] [Google Scholar]

3. Ottaviani G, Rupel K, Gobbo M, et al. Efficacy of ultramicronized palmitoylethanolamide in burning mouth syndrome-affected patients: a preliminary randomized double-blind controlled trial. Clin Oral Investig. 2018 Oct 25; Epub. [PubMed] [Google Scholar]

4. Chirchiglia D, Paventi S, Seminara P, Cione E, Gallelli L. N-palmitoyl ethanol amide pharmacological treatment in patients with nonsurgical lumbar radiculopathy. J Clin Pharmacol. 2018;58(6):733–739.[PubMed] [Google Scholar]

5. Chirchiglia D, Chirchiglia P, Signorelli F. Nonsurgical lumbar radiculopathies treated with ultramicronized palmitoylethanolamide (umPEA): a series of 100 cases. Neurol Neurochir Pol. 2018;52(1):44–47. [PubMed] [Google Scholar]

6. Chirchiglia D, Cione E, Caroleo MC, et al. Effects of add-on ultramicronized N-Palmitol ethanol amide in patients suffering of migraine with aura: a pilot study. Front Neurol. 2018;9:674.[PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

7. Chirchiglia D, Volpentesta G, Guzzi G, et al. Treatment of idiopathic trigeminal neuralgia with ultramicronized palmitoylethanolamide (uPEA): preliminary results from a case series. Int J Dev Res. 2016;8(12) [Google Scholar]

8. Coculescu EC, Tovaru S, Coculescu BI. Epidemiological and etiological aspects of burning mouth syndrome. J Med Life. 2014;7(3):305–309. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

9. Rodriguez-de Rivera-Campillo E, López-López J. Evaluation of the response to treatment and clinical evolution in patients with burning mouth syndrome. Med Oral. 2013;18:e403–e410. [PMC free article][PubMed] [Google Scholar]

10. Sardella A, Lodi G, Tarozzi M, Varoni E, Franchini R, Carrassi A. Acupuncture and burning mouth syndrome: a pilot study. Pain Pract. 2013;13(8):627–632. [PubMed] [Google Scholar]

11. Gurvits GE, Tan A. Burning mouth syndrome. World J Gastroenterol. 2013;19(5):665–672.[PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

12. Klasser GD, Epstein JB. Oral burning and burning mouth syndrome. J Am Dent Assoc. 2012;143(12):1317–1319. [PubMed] [Google Scholar]

13. di Stasio D, Candotto V, Serpico R, et al. Depression and distress in burning mouth syndrome: a case control study. J Biol Regul Homeost Agents. 2018;32(2 Suppl. 1):91–95. [PubMed] [Google Scholar]

14. Komiyama O, Nishimura H, Makiyama Y, et al. Group cognitive-behavioral intervention for patients with burning mouth syndrome. J Oral Sci. 2013;55(1):17–22. [PubMed] [Google Scholar]

15. Demarosi F. Sindrome della bocca urente. University of Milano; Italy: 2013. [Google Scholar]

16. Lucchese A. Vulvovaginal gingival lichen planus: report of two cases and review of literature. Oral Implantol (Rome) 2016;9(2):54–60. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

17. Sharma N, Kaur J. An overview of burning mouth syndrome. Indian J Dent Sci. 2012;4:106–110.[Google Scholar]

18. Ţovaru Ş. compiler . Patologie medicală stomatologică. Bucureşti: Editura Cermaprint; 1999.[Google Scholar]

19. Zakrzewska JM, Forssell H, Glenny AM. Interventions for the treatment of burning mouth syndrome. Cochrane Database Syst Rev. 2005;1:CD002779. [PubMed] [Google Scholar]

20. Mendak-Ziółko M, Konopka T. Evaluation of select neurophysiological, clinical and psychological tests for burning mouth syndrome. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol. 2012;114(3):325–332.[PubMed] [Google Scholar]